[Họa phố] Hải thượng nhiên tê đồ (01) : Lâu thuyền

* * *

Phong cách kiến trúc của bảo tàng mỹ thuật Thanh Đồng cực kỳ thống nhất với tên của nó.

Cả bức tường bên ngoài bảo tàng đều được thiết kế màu sắc cùng kết cấu giống hệt như đồng thau.

Cơ mà đám người vào tranh bọn họ cũng không có tâm trạng đâu mà thưởng lãm công trình kiến trúc thoạt nhìn cổ kính vô cùng này.

Một trận mưa thu mang theo rét lạnh xâm lấn toàn bộ thành phố, chỉ trong một tuần mà nhiệt độ không khí liên tục giảm mạnh ba lần, lạnh đến đám “tha hương xa xứ” bọn họ không kịp trở tay, Tần Tứ thậm chí vừa xuống máy bay liền phải chạy đi mua một cái áo phao mỏng mặc tạm.

Kha Tầm trên đầu đội mũ lưỡi trai, trên người mặc quần áo bóng chày cực kỳ mô-đen đứng ở trước cổng nhà bảo tàng, khiến cho mấy cô nàng trẻ tuổi đi ngang kềm lòng không đậu đưa mắt nhìn qua mấy lần.

Bảo tàng mỹ thuật Thanh Đồng chín giờ mới mở cửa, hiện tại mới tám giờ bốn mươi phút, tổ năm người vào tranh hiện còn thiếu Mục Dịch Nhiên chưa đến.

“Đại lão tới kịp không ta?” Vệ Đông rụt mình trong cái áo nỉ được đệm thêm dày cộm, lạnh tới xiết cả răng.

Mục Dịch Nhiên phải đi bán đảo Appennini, đêm qua ba giờ Kha Tầm có gọi điện thoại cho bạn trai, lúc ấy đối phương chỉ vừa mới xuống máy bay.

Kha Tầm nhét hai tay trong túi quần, ngước mắt nhìn mưa rơi trên đường cái “Gấp gì mà gấp, trước tám giờ tối vào cũng kịp mà, để đại lão ngủ thêm một lát đi.

“Xời xời, còn bày đặt ra vẻ mình xót người yêu kìa kìa,” Vệ Đông quay đầu “Đến đây nào Hạo Văn Nhi, anh “xương”, đưa tay đây nhét vào túi anh, cho nó ấm áp.”

Chu Hạo Văn vẻ mặt lạnh lùng giơ bàn tay của mình lên, bên trên có đeo một chiếc găng tay mỏng.

“Sao đứa nào cũng tự biết lo cho thân hết dậy,” Vệ Đông run lên “Thiệt hối hận na, lẽ ra nên nghe lời mẹ tao mặc dày thêm mấy lớp, lạnh quá tao cảm giác muốn tè trong quần rồi… Kha Nhi, mày có mang dư cái áo nào không?”

Kha Tầm tháo cái túi đeo chéo trên vai xuống ném cho đối phương “Có mỗi cái áo khoác thôi, mày mặc tạm đi, đừng làm dơ đó.”

“Đù mé, chưa gì đã bắt đầu ghét bỏ tao rồi, thứ bất hiếu lấy chồng liền quên mẹ già!” Vệ Đông lấy quần áo trong túi ra, kia là một cái áo khoác măng tô kiểu vạt ngắn màu đen.

“Ế? Tao nhớ đó giờ mày không thích mặc mấy kiểu áo quần dòm nghiêm túc chính thức vậy mà?” Vệ Đông vẻ mặt ngạc nhiên nhìn qua Kha Tầm, thấy Kha Tầm đứng im quay lưng về phía mình, chỉa nguyên cái ót vào mặt để hắn tự mình cảm nhận được câu trả lời, thế là Vệ Đông giật mình “Dồi ôi, hiểu rồi, đây là đặc biệt chuẩn bị cho đại lão đúng không, sợ người ta lạnh đây mà——— chậc chậc chậc, mấy đứa có gia đình rồi đúng là khác hẳn nha, tâm tư tinh tế cẩn thận hơn tụi đàn ông thô bỉ này quá chừng hà.”

Vệ Đông nửa người trên khoác áo “nghiêm túc”, nửa dưới quần jean ngửa mặt nhìn trời “Dòm trời âm u thật chứ, mưa như này không biết hôm nay được vài mống vào bảo tàng nữa.”

“Đừng lo người khác, dặn mày ngâm cứu về tác phẩm ở nơi đây thế nào rồi?” Kha Tầm xoay mặt hỏi hắn.

“Ngâm kỹ rồi,” Vệ Đông đáp “Bên trong triển lãm đa phần đều là tác phẩm của các họa sĩ trong nước thời cận đại, toàn bộ thông tin về các tác phẩm trưng bày trong bảo tàng mà chúng ta tìm được trên mạng tao đều ghi nhớ hết rồi, còn sao lưu một phần tài liệu cùng toàn bộ hình ảnh của tranh trên di động, cứ yên tâm!”

“Cảm giác lần này có lẽ sẽ thuận lợi hơn các lần trước một chút,” Tần Tứ muốn truyền đạt cảm xúc lạc quan cho mọi người, khẽ cười quay đầu nhìn cánh cửa bảo tàng đang đóng kín “Dù sao thì, lần này chúng ta chuẩn bị cũng rất sung túc.”

“Điều kiện tiên quyết là hết thảy mọi chuyện đều tuần tự mà tiến hành, chứ không xảy ra sự kiện đột phát nào.” Chu Hạo Văn bình tĩnh lên tiếng.

Đúng chín giờ, cửa bảo tàng từ bên trong mở ra, hai nhân viên công tác cùng nhau nâng một cái standee tuyên truyền, đặt ở bên ngoài cửa lớn nhà bảo tàng.

Cả đám đồng loạt cùng nhìn nội dung viết trên standee, sau đó quay sang hai mặt nhìn nhau.

Chỉ thấy bên trên viết thế này : Hôm nay bảo tàng mỹ thuật Thanh Đồng tiến hành triển lãm những tác phẩm mới, hoan nghênh các giới… etc.

“…Thật dudime…” Vệ Đông vẻ mặt cạn lời nhìn đám đồng bạn của mình “Nó chính là cố ý chơi xỏ chúng ta! Tao dám cá luôn, bức tranh hôm nay chúng ta phải vào chắc chắn là một trong cái đám tranh mới nhập về này! Mẹ bà coi như trước đó toàn làm công cốc rồi!”

“Quân đến tướng chặn,” Kha Tầm cảm xúc rất bình tĩnh, nói “Ba người vào trước cho ấm người đi, tôi ở đây chờ Dịch Nhiên.”

Ba người cũng không khách sáo, cùng nhau đi vào trong bảo tàng trước.

Tiếng chuông di động của Kha Tầm đúng lúc vang lên, cậu liếc nhìn một cái tên người gọi đến, khóe miệng bất giác khẽ cong lên “Sao không ngủ thêm lát nữa đi? …Ừm, tụi em còn chưa tới, đang tính chuẩn bị đi nè, phỏng chừng đến nơi vừa vặn gặp anh đấy… Không cần gấp, trên đường nhớ mua cái gì ăn nha, đừng để đói… Ồ, ăn gì đấy? …Ờm, nhớ uống nước ấm nhiều một chút. Anh mặc đủ ấm không đó? Bên đây trời đang mưa, hơi bị lạnh đó… Chẳng lẽ anh nghĩ em tự bạc đãi chính mình sao? Dày cui đây này, mướt cả mồ hôi luôn… Oke, em chờ anh ha… Yên tâm, em không đứng ở bên ngoài chờ, tới là vào luôn được chưa? …Oke, lát nữa gặp, chạy xe chú ý an toàn đó.”

Nhìn đồng hồ trên di động thấy sắp sửa chín giờ bốn mươi, Kha Tầm quay đầu bước vào bảo tàng mỹ thuật, đợi không được năm phút, liền thấy Mục Dịch Nhiên tay cầm một cây dù đen bước vào.

“Thấy em ngoan không?” Kha Tầm nghênh đón, vươn hai tay ra ôm lấy đối phương.

“Tôi sẽ vờ như không thấy nước mưa dính trên người em.” Mục Dịch Nhiên hơi mím môi, dùng cánh tay còn lại choàng qua thắt lưng ôm lấy Kha Tầm.

Hai người họ đã gần mười ngày không được gặp nhau, Mục Dịch Nhiên rất bận rộn, bay tới bay lui trong nước lẫn ngoài nước suốt.

“Đợt này anh có thể ở lại trong nước mấy ngày?” Kha Tầm rụt về cái ôm của mình, đồng thời nghiêng đầu dùng môi lướt nhẹ qua gò má của đối phương.

Mục Dịch Nhiên nhìn lông mày cùng lông mi của thanh niên bị hơi mưa thấm ướt, vươn tay giúp cậu lau đi, thanh âm trong trẻo khẽ trầm nhẹ nói “Lần này em muốn tôi ở bao lâu, tôi liền ở bấy lâu.”

Kha Tầm nghe vậy hơi giật mình, khóe môi dần dần cong lên “Bấy-bi à, em không biết khách sáo là gì đâu đó, nếu anh đã muốn thì em sẽ nói na, em hi vọng từ hôm nay trở đi anh có thể ở cạnh em mãi mãi, anh sẽ không đổi ý đâu đúng không?”

Mục Dịch Nhiên vươn tay ụp lên cái đầu chó đã bị ai đó tháo mũ lưỡi trai xuống, nhẹ nhàng vò vò một chốc, nhạt giọng nói “Vấn đề này của em, rất đáng bị đòn.”

“Chỉ cần anh đừng đi một phát liền tù tì cả chục ngày, có ăn đòn tới chết em cũng ăn trong vui vẻ.” Kha Tầm cầm tay nam nhân.

Mục Dịch Nhiên liếc cậu một cái, nâng chân bước đi, chỉ thản nhiên để lại một câu “Như em mong muốn.”

Kha Tầm “…”

Vậy… ý của đại lão tức là thật sự không đi một phát liền tù tì mười ngày nữa, chuẩn bị cho mình “ăn đòn” tới chết sao?

Sao càng nghĩ càng thấy hơi bị kích thích dậy nè…

***

Ba người đi vào bảo tàng trước cũng không phải đứng chơi không, mà cùng nhau hỏi thăm nhân viên phụ trách các thông tin về đợt tranh mới về nhà bảo tàng lần này, tiếc là nhân viên công tác cũng không biết được gì nhiều lắm, chỉ biết là tối hôm qua tranh được vận chuyển về bằng đường hàng không, bảy giờ sáng hôm nay cấp trên yêu cầu bọn họ đi vào treo tranh lên.

Ba người đi dạo một vòng quanh nhà bảo tàng, thấy mấy bức tranh mới đợt này đa số đều là tranh Trung Quốc, có của mấy họa sĩ cận đại, cũng có mấy bức là mô phỏng tranh cổ.

Nói chứ xem một vòng cũng như không, văn minh Hoa Hạ trải dài tới vài ngàn năm, tác phẩm hội họa từ cổ chí kim chẳng khác gì một mảnh biển rộng mênh mông, căn bản không thể nào đoán ra được tác phẩm nào trong phòng triển lãm này mới là “đích đến” của họ.

“Bây giờ đi vào luôn hả?” Đám người đứng ở ngoài cửa phòng triển lãm, Vệ Đông nhỏ giọng hỏi Mục Dịch Nhiên cùng Kha Tầm.

“Vào thôi, vào sớm một chút nói không chừng có thể tranh thủ thời gian phát hiện manh mối.” Kha Tầm vốn dĩ chưa bao giờ vì sợ hãi mà giẫm chân tại chỗ, cậu nắm tay Mục Dịch Nhiên, dẫn đầu rảo bước đi vào phòng triển lãm.

Khi toàn bộ ánh đèn đều tắt ngúm, một chùm sáng đến từ hư không rọi vào bức tranh mục tiêu, Kha Tầm thấy được một bức tranh cổ đã bị nhạt màu.

Tranh màu, vải lụa (*)…

Sắc thái ảm đạm, hình ảnh mơ hồ…

Những đường nét mờ nhạt xam xám phác họa ra cảnh đại dương mênh mông cùng con thuyền lớn, bầu trời lan tỏa hỗn độn tựa như vết nước ố màu, mà sâu bên dưới biển khơi mênh mông cuồn cuộn, tựa hồ như đang chất chứa đàn đàn lớp lớp thứ sinh vật hữu hình nào đó.

Chưa kịp nhìn kỹ, ánh sáng càng ngày càng chói lóa, tới lúc mở mắt ra thì, người đã đứng trong tranh.

“Ràoo—— ràoo——”

Trước mắt mọi người bỗng chợt hiện ra mặt biển đen tuyền thâm sâu, âm u mà vô ngần…

“Cái đuỵt… Đây là… Trên thuyền?” Vệ Đông vẻ mặt khiếp sợ đứng tại chỗ xoay vòng vòng đánh giá xung quanh.

Hiển nhiên đây chính là con thuyền lớn được vẽ trong tranh, thân tàu làm bằng gỗ, trên boong thuyền có tổng cộng hai tầng kiến trúc, mỗi tầng ước chừng có mười mấy phòng, cửa sổ ngoài thoạt nhìn đầy vẻ cổ kính, cột buồm tít tắp trên cao còn có một lá cờ đen với chữ vàng, là một chữ cổ.

“Bức tranh này là…” Tần Tứ nhìn mọi người.

“《 Hải thượng nhiên tê đồ 》.” Mục Dịch Nhiên cùng Chu Hạo Văn đồng thời trả lời. (*)

Hai người này lúc vào tranh kịp nhìn thấy được tên của bức tranh.

“Bức tranh này nổi tiếng lắm không?” Kha Tầm hỏi Mục Dịch Nhiên.

Mục Dịch Nhiên ánh mắt hơi chớp động, thanh âm cũng trầm xuống “Đây là một tác phẩm sưu tập thuộc về tư nhân, chưa bao giờ công khai với bên ngoài, bản thân tôi cũng chỉ từng được nghe một vị bạn tốt trong giới nhắc tới vài câu về nó, thật không ngờ nơi này lại xuất hiện bản mô phỏng của nó.”

“Bạn tốt?” Kha Tầm nghiêng đầu nhìn hắn.

“Một vị giám định tranh chữ đồng thời là một người yêu thích văn hóa Trung Hoa, năm nay đã gần sáu mươi.” Mục Dịch Nhiên nhìn Kha Tầm “Là người quốc đảo (*).”

“Dịch Nhiên nhà ta đúng là quen bạn khắp bốn bể năm châu ha.” Kha Tầm khen.

“Biểu tình của mày mới nãy nói cho tao biết mày vốn không phải tính nói câu này.” Vệ Đông liếc xéo “Tao ngửi thấy có mùi chua lòm của lũ đang eo nhau.”

“Anh hiểu biết được bao nhiêu về bức tranh này?” Chu Hạo Văn hỏi Mục Dịch Nhiên.

“Không bao nhiêu cả,” Sắc mặt của Mục Dịch Nhiên nghiêm túc hẳn lên “Người sở hữu bức tranh này từ chối công khai nội dung của nó với toàn bộ người bên ngoài, chỉ có một lần trong lúc trò chuyện với người bạn kia của tôi, vì say quá nên mới nhắc đến vài câu, người bạn đó cũng chính là nhà giám định tranh chữ mà tôi nhắc đến, kẻ sở hữu tranh cũng giống ông ấy, đều là người quốc đảo.”

“Ủa, vậy bức tranh này rốt cuộc là tác phẩm thuộc quốc gia nào?” Vệ Đông hỏi.

“Là một bức tranh cổ của nước chúng ta, nhưng chưa từng được ghi lại trong văn hiến.” Mục Dịch Nhiên nói.

“Tranh của nước ta sao lại lọt vào tay người quốc đảo? Chẳng lẽ lại là đốt nhà giết người cướp giật về sao?” Kha Tầm hỏi.

“Tôi cũng có một câu muốn hỏi,” Tần Tứ nói tiếp “Nếu bức tranh này chưa bao giờ được công khai với người bên ngoài, làm sao có thể xác định nó là tranh của nước ta?”

Mục Dịch Nhiên từ tốn trả lời “Sở hữu tranh kia là một vị thuộc gia tộc Fukuoka, nhiều đời sống ở vùng duyên hải quốc đảo, tổ tiên mưu sinh bằng nghề đánh cá, có được kỹ thuật lặn cực kỳ cao siêu.”

“Mấy trăm năm trước, một thế hệ tổ tiên của gia tộc Fukuoka trong lúc đánh cá trên biển, vô tình phát hiện ra một con tàu bị đắm.”

“Thế là, gia tộc Fukuoka tập trung toàn bộ những thành viên có kỹ năng bợi lội ưu tú nhất trong gia tộc lặn xuống vớt tàu, nhưng con tàu chìm kia niên đại quá mức xa xưa, phần lớn vật phẩm trên thuyền đều vì ngâm nước mà mất đi giá trị, gia tộc Fukuoka chỉ nhặt được vài món vật phẩm quý trọng còn sót lại, bức tranh lụa được cất trong hộp nước này chính là một trong số đó.”

“Gia tộc Fukuoka bán đi vài vật phẩm vớt được, dần dần từ một gia tộc đánh cá bước vào hàng ngũ giàu có. Mà bức tranh lụa này cùng với vài vật phẩm có giá trị sưu tập khác đều được họ lưu giữ lại, không bán đi để lấy tiền, mà truyền lại cho các thế hệ sau.”

“Còn vì sao có thể khẳng định đây là tác phẩm thuộc về quốc gia chúng ta, là vì các vật phẩm khác trong tàu được vớt lên đợt đó đều là xuất xứ từ nước chúng ta, trong đó có vài thứ hiện vẫn đang được trưng bày tại nhà bảo tàng Quốc Gia.”

“Hơn nữa,”

Nói đến đây, Mục Dịch Nhiên bỗng đưa tay chỉ vào lá cờ treo trên cột buồm “Con tàu được vẽ trong tranh là đến từ quốc gia chúng ta, chữ trên lá cờ kia là chữ tiểu triện.”

Mọi người nghe xong đều lộ ra vẻ mặt “Hóa ra là như vậy”.

Kha Tầm lại hỏi một câu “Vậy tác giả của bức 《 Hải thượng nhiên tê đồ 》này là ai?”

Mục Dịch Nhiên ánh mắt có phức tạp, nặng nề đáp “Khuyết danh.”

__________

Chú thích

(*) Lâu thuyền : lâu trong lầu (các), thuyền trong tàu thuyền, ý là chỉ một con thuyền bên trên có lầu các, là một loại tàu hải quân Trung Quốc. Minh họa bên dưới

(*) Từ gốc là “Thiết sắc, quyên bản” : Thực ra ở đây có một khái niệm, là “quyên bản thiết sắc”, quyên bản là vải lụa, còn thiết sắc là dùng màu, ý là để chỉ những tranh được vẽ bằng màu trên lụa, thiết sắc là để phân chia với thủy mặc, thủy mặc là tranh chỉ dùng mực tàu, còn có dùng màu sắc sẽ được gọi là “thiết sắc”, chỉ là giải thích thêm cho mọi người hiểu hoy ha.

(*) Hải thượng nhiên tê đồ : 海上燃犀图 – dịch nôm na là Bức vẽ đốt sừng tê (giác) trên biển.

(*) Quốc đảo : nghĩa là quốc gia nằm những hòn đảo, ở đây là chỉ Nhật Bản.